Kanały mazurskie
Kanały mazurskie
1. Kanał Mazurski
2. Kanał Węgorzewski
3. Kanał Sztynorcki
4. Kanał Giżycki (Łuczański)
5. Kanał Piękna Góra
6. Kanał Niegociński
7. Kanał Kula
8. Kanał Szymoński
9. Kanał Mioduński
10. Kanał Grunwaldzki (Lelecki)
11. Kanał Tałcki
12. Kanał Jegliński
Kanały mazurskie
Kanały mazurskie stworzyły unikalny system szlaków wodnych od Pisza do Węgorzewa. Trasę tą po raz pierwszy przepłynął parowiec "Masovia" w dniu 3 września 1856. Znacznie wcześniej, bo w 1379, część tej trasy przebył zwykłą łodzią wielki mistrz zakonu krzyżackiego Winrich von Kniprode. Pierwsze projekty budowy kanałów mazurskich opracowali bracia polscy: Józef Naronowicz-Naroński, Samuel Suchodolec (Suchodolski) i
Jan Władysław Suchodolec. W 1765 prowizoryczne kanały łączyły Jezioro Śniardwy z Jeziorem Mamry. W tym czasie była śluza na Jeziorze Tałty na granicy z Jeziorem Mikołajskim. Brzegi kanałów umocnione były faszyną, a śluzy wykonane były z drewna. Było sześć śluz i dziesięć mostów. Kanały na wymienionej trasie uległy zapiaszczeniu i zaprzestano ich eksploatacji w 1789. Ostatecznie system połączeń wodnych został zniszczony w czasie wojen napoleońskich. Kanały mazurskie nabrały obecnego kształtu w czasie wielkich robót publicznych w latach 1854-1857.
Kanały łączące Szlak Wielkich Jezior Mazurskich (kolejność od północy na południe):
- Kanał Mazurski - (niedokończony).
- Kanał Węgorzewski - łączy "łuk" Węgorapy
- Kanał Sztynorcki - łączy jezioro Dargin z jeziorem Sztynorckim i portem w Sztynorcie
- Kanał Piękna Góra - łączy jezioro Kisajno z jeziorem Tajty
- Kanał Niegociński - łączy jezioro Tajty z jezioremNiegocin
- Kanał Giżycki - łączy jezioro Kisajno z jeziorem Niegocin
- Kanał Kula - łączy jezioro Boczne z jeziorem Jagodne
- Kanał Szymoński - łączy jezioro Szymoneckie z jeziorem Szymon.
- Kanał Mioduński - łączy jezioro Szymon z jeziorem Kotek Wielki.
- Kanał Grunwaldzki - łączy jezioro Kotek Wielki z jeziorem Tałtowisko
- Kanał Tałcki - łączy jezioro Tałtowisko z jeziorem Tałty.
- Kanał Jegliński - łączy jezioro Seksty z jeziorem Roś.
1. Kanał Mazurski
Długość kanału wynosi 51,7 kmw tym 22 kmna terenie Polski. Różnica poziomu wód pomiędzy jeziorem Mamry (poziom lustra wody 116 mn.p.m.), a rzeką Łyną (5 m n.p.m. w miejscu połączenia kanału z rzeką) wynosi około 111 m. Zniwelowano ją za pomocą 10 śluz i dwóch jazów. Na terenie Polski znajduje się 5 śluz i dwa jazy walcowo-ruchowe. Szerokość kanału od jeziora Mamry do miejscowości Leśniewo gm. Srokowo wynosi od 20 do 25 m, przy głębokości 1,4 - 1,8 m. Woda znajduje się w obwałowaniach wynoszących się nad okoliczny teren. Kanał zaślepiony jest groblą ziemną przed Leśniewem. Na odcinku bez wody do jeziora Rydzówka znajdują się dwie śluzy (jedna wykonana w 30%, druga w 15%).
Guja - jedyna całkowicie ukończona śluza na kanale Mazurskim
Źródło: http://mazury.info.pl
Dalsze dwie śluzy po stronie polskiej znajdują się koło miejscowości Bajory Małe gm. Srokowo. Kanał był projektowany do przepływu statków o wyporności do 240 ton.
Odcinek kanału długości 7,72 kmod drogi leśnej na południe od leśniczówki Marszałki do granicy państwowej z obwodem kaliningradzkim wchodzi w skład Rezerwatu Bajory.
Śluza Leśniewo Górne
Źródło: http://mazury.info.pl
2. Kanał Węgorzewski
Kanał Węgorzewski ma długość 0,92 km. Kanał ten umożliwia przepływ statków Żeglugi Mazurskiej do portu w Węgorzewie. Statki z jeziora Mamry wpływają w koryto Węgorapy, a później płyną kanałem. Meandrujące koryto Węgorapy znajduje się na zachód od kanału.
Kanał Węgorzewski
Źródło: http://pl.wikipedia.org
3. Kanał Sztynorcki
Kanał łączący jezioro Dargin z jeziorem Sztynorckim. Długość kanału to około 0,17 km. Jest on jedyną drogą do portu jachtowego w Sztynorcie. Kanał ma kształt litery C i brzegi porośnięte lasem, co powoduje, że w kanale rzadko wieją silne wiatry. Kanał posiada wzmocnione betonowe nabrzeże doskonale nadające się do burłaczenia.
Kanał Sztynorcki
Źródło: http://lh3.ggpht.com
4. Kanał Giżycki (Łuczański)
Kanał Giżycki łączy jezioro Niegocin z jeziorem Kisajno. Ma długość 2,13 km i głębokość 1,9 m. Kanał przechodzi przez zachodnią część Giżycka, najpierw pod mostem kolejowym, potem pod mostem obrotowym, a dalej pod kładką dla pieszych i jeszcze dwoma mostami drogowymi. Most obrotowy zbudowany został w 1898 jako połączenie miasta z Twierdzą Boyen. Skonstruowany jest w ten sposób, że przęsło mostowe obraca się w bok, a nie do góry jak w mostach zwodzonych. Obracany jest ręcznie przez jednego operatora. Cała operacja otwierania mostu zajmuje jednemu człowiekowi około 5 min.
Alternatywnym połączeniem jezior Niegocin i Kisajno, z którego mogą skorzystać jednostki mniejsze niż statki pasażerskie Żeglugi Mazurskiej jest tzw. Stary Kanał, który tworzą kanał Niegociński na jezioro Tajty i dalej kanał Piękna Góra z jeziora Tajty na jezioro Kisajno.
Kanał Giżycki (Łuczański)
Źródło: http://www.mazury.pl
5. Kanał Piękna Góra
Jest to jeden z północnych kanałów Szlaku Wielkich Jezior Mazurskich. Jego długość wynosi 0,25 km. W północnej części zatoki jeziora Tajty łączy on jezioro Tajty z jeziorem Kisajno. Właśnie tu bierze on swój początek, następnie przechodzi pod mostem drogowym drogi z Giżycka do Kętrzyna. Nad kanałem w miejscowości Piękna Góra zlokalizowana jest przystań żeglarska.
Kanał Piękna Góra
Źródło: http://pl.wikipedia.org
6. Kanał Niegociński
Jeden z kanałów mazurskich łączący jezioro Niegocin z jeziorem Tajty. Ma długość 1,2 km. Przechodzi pod mostem kolejowym odcinka linii kolejowej z Wilkas do Giżycka, a dalej pod mostem drogowym łączącym te same miejscowości. Po zachodniej stronie kanału leżą Wilkasy, a po wschodniej Giżycko. Kanał ten służy dla mniejszych jednostek pływających. Statki pasażerskie Żeglugi Mazurskiej korzystają z Kanału Giżyckiego.
Kanał Niegociński
Źródło: http://pl.wikipedia.org
7. Kanał Kula
Jest on najkrótszym kanałem mazurskim. Jego długość to zaledwie 110 m, szerokość 25 mi głębokość do 2 m. Brzegi kanału umocnione są głazami. Łączy on jezioro Jagodne (jego zatokę Kula) z jeziorem Boczne, które jest odnogą jeziora Niegocin. Na wschodnim brzegu kanału znajduje się pole biwakowe. Przez kanał przechodzi droga łącząca drogę z Kozina do Bogaczewa, z drogą biegnącą z Jagodnego Wielkiego do Rydzewa.
Kanał Kula
Źródło: http://www.podroze.zamkilodzkie.pl
8. Kanał Szymoński
Kanał łączy jezioro Szymoneckie, stanowiące zatokę jeziora Jagodne z jeziorem Szymon Jest to najdłuższy kanał mazurski na szlaku od Mikołajek do Giżycka. Jego długość to 2,36 km, szerokość ok. 25 mi głębokość 1,6 - 2,0 m. Na kanale często spotkać można wędkarzy. Przez kanał przechodzi droga ze Starej Rudówki do Szymonki. Przy kanale po stronie Starej Rudówki, w kierunku jeziora Szymon znajdują się stanowiska artylerii niemieckiej z I wojny światowej.
Kanał Szymoński
Źródło: http://szymonka.za.pl
9. Kanał Mioduński
Kanał ma długość 1,92 km, szerokość 12 m i głębokość 1,5 m. Łączy on jezioro Szymon z jeziorem Kotek Wielki. Przez kanał przechodzi droga ze wsi Zielony Gaj do wsi Mioduńskie położonej na północ od kanału.
Kanał Mioduński
Źródło: http://images.google.pl
10. Kanał Grunwaldzki (Lelecki)
Kanał Grunwaldzki (Lelecki)posiada długość 0,47 km. Kanał ten łączy jezioro Kotek Wielki z jeziorem Tałtowisko. Przez kanał przechodzi droga z Rynu do Mikołajek. U wyjścia kanału z jeziora Kotek Wielki znajduje się Zielony Gaj.
Kanał Grunwaldzki
Żródło: http://lh6.ggpht.com
11. Kanał Tałcki
Jest to kanał o długości 1,62 km, szerokości 12 m i przeciętnej głębokości 1,8 m. Kanał łączy jezioro Tałtowisko z jeziorem Tałty. Przez kanał przechodzi droga ze Skorupek do Tałt. Most drogowy znajduje się w początkowej części kanału od strony jeziora Tałtowisko. Brzegi jeziora są wybetonowane, a po obu stronach biegnie wygodna ścieżka do burłaczenia.
Kanał Tałcki
Źródło: http://images.google.pl
12. Kanał Jegliński
Najdłuższy kanał mazurski na szlaku Wielkich Jezior Mazurskich. Kanał Jegliński ma długość 5,25 km. Łączy jezioro Roś, jego najbardziej wysuniętą odnogę, z jeziorem Seksty. Pierwsza droga (z Maldanina do Czarnego Rogu) przecina kanał w jego części południowej, następna ze wsi Jeglin do Szczech Wielkich. Przez kanał przechodzi też most kolejowy nieczynnej linii Pisz - Orzysz. Obok wsi Karwik znajduje się śluza Karwik. Istniejący tam jaz spiętrza wodę w Śniardwach o 1 m wyżej w stosunku do poziomu wody w jeziorze Roś.
